Wijzigingen op vlak van schenk- en erfbelasting

Onder voorbehoud en in afwachting van verdere ontwerpen of voorstellen van decreet.

Reeds gewijzigd met ingang van 1 januari 2025 (2)

• Verlenging risicoperiode van 3 naar 5 jaar in de erfbelasting voor niet-geregistreerde roerende schenkingen: enkel voor schenkingen vanaf 1 januari 2025;
• Verlenging risicoperiode van 3 naar 5 jaar in de erfbelasting voor (voorafgaande) bedingen ten behoeve van een derde: enkel voor kosteloze beschikkingen vanaf 1 januari 2025;
• Verlenging van 3 naar 5 jaar van vermoeden van eigendom en van termijn voor bankonderzoek;
• Afschaffing verlaagde tarieven schenkbelasting te renoveren woningen en onroerend erfgoed.

Wijzigingen ontwerp van het Programmadecreet Begroting 2026 van 24 oktober 2025 (2)

1. Wijziging over gunstregeling familiale vennootschap en familiale ondernemingen

Residentieel vastgoed, waaronder woningen en bouwgronden, worden uitdrukkelijk uitgesloten van het gunstregime vanaf 1 januari 2026. Een bedrijfsrevisor of een gecertificeerd accountant zal een wettelijk verplicht verslag moeten opmaken waarin de waarde van het residentieel vastgoed in een familiale vennootschap/onderneming wordt bepaald. Deze waarde wordt vervolgens uitgesloten van het fiscale gunstregime en zal belast worden in het kader van een schenking aan het vlakke tarief voor roerende schenkingen, namelijk 3% of 7%.

In het definitief ontwerp heeft men hiervoor echter een uitzondering voorzien. Deze uitsluiting van residentieel vastgoed geldt niet voor familiale vennootschappen waarvan de omzet voor minstens 75% wordt gegenereerd door de uitoefening van een bedrijfsactiviteit die betrekking heeft op privaat of residentieel vastgoed. Aan deze uitzondering wordt een tewerkstellingsvoorwaarde gekoppeld: de betrokken vennootschap dient in de drie jaar voorafgaand aan het overlijden of de datum van de authentieke schenkingsakte minstens één voltijds tewerkgestelde werknemer te tellen.

Het begrip 'reële economische activiteit' alsook de parameters die een vermoeden van inactiviteit van de familiale vennootschap doen blijken, worden geschrapt uit de artikelen 2.7.4.2.2 en 2.8.6.0.3 VCF. 

2. Invoering singlevermindering in de erfbelasting

Vanaf 1 januari 2026 zal er een vermindering worden toegekend aan de nabestaanden van een erflater die noch een partner, noch kinderen heeft nagelaten. Onder de naam 'singlevermindering' wenst de Vlaamse administratie zich te richten op de singles in onze samenleving waarvan de erfgenamen aan hoge tarieven worden belast. Deze doelgroep zal een maximumbedrag van 100.000 euro kunnen nalaten aan een verre verwant of dierbare die aan voordeligere progressieve tarieven zal belast worden: 3% voor de eerste schijf van 50.000 euro en 9% voor de volgende schijf tot 100.000 euro. De tarieven gelden per erfgenaam afzonderlijk terwijl het maximumbedrag wordt bekeken per nalatenschap. De vermindering moet uit het testament van de erflater blijken en zal uitdrukkelijk in de aangifte nalatenschap moeten worden gevraagd. Het zal niet automatisch worden toegekend.

Bijgevolg zal de vriendenerfenis opgenomen in het testament van de erflater vanaf 1 januari 2026 geen uitwerking meer krijgen.

3. Verhoging vrijstelling LLE in de erfbelasting

Daarnaast zal de voetvrijstelling die sinds 2018 bestaat voor roerende goederen die worden vererfd tussen partners, verhoogd worden. Op dit moment bedraagt dit partnerabattement 50.000 euro. Dit zal worden opgetrokken naar 75.000 euro vanaf 1 januari 2026.

Andere wijzigingen die op tafel liggen, maar nog niet concreet zijn:

1. Aanpassing tarieven en schijven in de erfbelasting?

Het onderscheid tussen deze tarieven blijft behouden, maar men wil sleutelen aan de laagste schijven van de erfbelasting en enkele voetvrijstellingen invoeren (voor kinderen) of verhogen (voor partners). Op basis van de actuele (voorlopige) informatie, zou de Vlaamse erfbelasting als volgt gewijzigd worden:

Andere zaken die voorlopig nog onduidelijk zijn of enkel in het Regeerakkoord (6) te lezen zijn:

1. Afschaffing andere "onrechtmatige achterpoortjes" in de schenk- en erfbelasting?

2. Nieuw fiscaal gunstregime inzake schenk- en erfbelasting bij de overdracht van grondeigendommen gelegen in agrarisch gebied voor landbouwgebruik?

Verwachte inwerkingtreding: vanaf 1 januari 2026 (volledige invoering voorzien voor 2029)

Verwijzingen:

[1] Tussen partners is de eerste roerende schijf tot 50.000 euro vrijgesteld.

[2] Programmadecreet Vl.Parl. van 20 december 2024, Belgisch Staatsblad 30 december 2024.  

[3] VLAAMSE REGERING, Memorie van Toelichting Voorontwerp van Decreet Programmadecreet bij de begroting 2026, 24 oktober 2025, https://www.vlaanderen.be/vlaamse-regering/beslissingen-van-de-vlaamse-regering/ontwerp-van-programmadecreet-bij-de-begroting-2026

[4] In rechte lijn (naar kinderen, kleinkinderen, …) zou de eerste roerende schijf tot 50.000 euro worden vrijgesteld.

[5] Tussen partners zou de eerste en de tweede roerende schijf tot 150.000 euro worden vrijgesteld (naast de gezinswoning).

[6] Vlaams Regeerakkoord 2024-2029. Samen werken aan een warm en welvarend Vlaanderen | Vlaanderen.be.